Barışçıl Toplanma Özgürlüğü İzleme Raporu
Kullanılamaz Hale Getirilen Hak; Barışçıl Toplanma Özgürlüğü
Adalet Bakanlığı verilerine göre TGYK şüp- heli sayısının ceza hükmü taşıyan özel kanunlar şüpheli toplamı içindeki oranındaki son 5 yıldaki artış dik- kat çekicidir. 2011 yılında %2,6 olan toplam şüpheliler içindeki oran 2013- 2015 yılları arasında %6’nın üzerine çıkmıştır. Adalet Bakanlığı’nın Cumhuriyet Başsavcılıklarında ceza hükmü taşıyan özel kanunlar uyarınca sonuçlanan soruşturmalardaki şüpheliler hakkında verilen kararlara ilişkin verilerine göre son beş yılda toplam 116.804 kişi hakkında 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Kanunu’na muhalefetten yasal işlem yapılmıştır. Hakkında yasal işlem başlatılan 34.497 kişi (yaklaşık %30) hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmiştir.
Barışçıl toplantı ve gösteri hakkına getirilen yasal sınırlamalar ve gösterilere müdahalelerdeki orantısızlık uzun yıllardır tartışma konusudur. 1983 tarihli 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu (TGYK)’nda 1998, 2002, 2003, 2008, 2010, 2014 ve 2015 yılla- rında kanunun toplam 21 maddesinde değişiklik yapılmıştır. Yapılan 7 değişiklikten 4’ü Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) ile tam üyelik müzakerelerinin başladığı 2005 yılından sonraki yıllarda yapılmasına rağmen uluslararası standartlara uyum sağlanamamıştır. Nisan 2015’te kamuoyunda “iç güvenlik yasası olarak” bilinen torba yasa ile 2559 sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu ve 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nda yapılana değişikler uluslararası standartlardan daha da uzaklaşılmıştır.
15 Temmuz Darbe Girişimi sonrası ilan edilen OHAL ile barışçıl toplanma özgürlüğünü kullanmak adate mülki idare amirlerinin inisiyatifine terkedilmiştir.
Ekim 2015-Kasım 2016 tarihinde ulaşabildiğimiz veriler üzerinden hazırladığımız rapor son bir yıldaki duruma ilişkindir.
